مدت ها بود که از ظروف شیشه ای و ساده خسته شده بود. به خصوص که در طول سال ها استفاده و شست و شو های مکرر ظروف پذیرایی اش، هم خط و خش برداشته و هم کدر شده بود.
بالاخره یک روز تصمیم اش را گرفت. دلش را زد به دریا، شال و کلاه کرد و سر از بازار شوش درآورد. پشت ویترین هر مغازه ای که می ایستاد از دیدن محصولات جدید دلش ضعف می رفت. آنقدر که به نظرش ظرف و ظروف های جدید نسبت به دوره و زمان خودش تغییر کرده و زرق و برق بیشتری داشتند.
بالاخره داخل یک مغازه یک مدل فنجان چای خوری توجه اش را جلب کرد. همونی که می خواست. فنجان هایی که لبه هاشون طلایی و روی بدنه کار تصویر گل رز چاپ شده بود اما برای خریدش این پا و اون پا می کرد. چون نمی دانست رنگ طلایی و تصویر گل رز روی فنجان چقدر ماندگاری داره. اما فروشنده بهش توضیح داد که رنگ آمیزی این محصولات ماندگاری خوبی داره فقط نیاز به مراقبت بیشتری دارن.
ظروف بلور لب طلا و ظروف چینی دورطلا
شاید این سوال خیلی هایتان باشد که ظروف لب طلا و گل رز چطور ساخته و پرداخته می شوند و چقدر ماندگاری دارند؟ یا نحوه نگهداری و مراقبت از ظروف لب طلا و گل رز به چه صورت است؟ آیا ظروف لب طلا داخل ماشین ظرفشویی پاک می شود؟
بگذارید این ظروف را در دو دسته بندی قرار بدهیم. یک دسته ظروف بلوری لب طلا هستند و دسته دیگر ظروف چینی دورطلا یا دارای تصاویر چاپی طلایی رنگ.
لیوان، فنجان و نعلبکی، پیش دستی و پارچ لب طلا که در ویترین مغازه های شوش یا مغازه های دیگر می بینید اغلب در کارگاه های ایران رنگ آمیزی می شوند. البته تعدادی از ظروف هم هستند که در کمپانی مبدا رنگ آمیزی شده و وقتی وارد بازارهای داخلی می شوند با قیمت های بالاتری به فروش می رسند. اما روی صحبت ما در واقع محصولاتی است که در کارگاه های داخلی رنگ آمیزی شده و قیمت مقرون به صرفه تری دارند.
اما منظور از رنگ لب طلا چیست؟ تولیدی ها برای رنگ آمیزی ظروف از رنگی طلایی استفاده می کنند که 12 درصد آن شامل طلای مایع است که قیمت بسیاری بالایی دارد. آنها این رنگ را با قیمت بالایی از تجار خریداری کرده و در کارگاه ها لبه ها یا هر قسمتی از ظروف مورد نظرشان را رنگ آمیزی می کنند.
سپس برای ثبات رنگ، ظروف وارد کوره و بار دیگر پخت می شود. پس تا اینجا متوجه شدیم که طلای کار شده روی ظروف به این سادگی از بین نمی رود. چراکه در کوره پخته شده و از نظر بهداشتی نیز قابل استفاده است.
اما به تازگی علاوه بر لبه های طلایی، روی بعضی از ظروف، تصویر گل رز نیز چاپ می شود که زیبایی ظروف را دوچندان کرده است. این تصویر چاپی نیز پخت شده و به این راحتی ها رنگ و رویش نمی رود و خط و خش برنمی دارد.
اما نگهداری از ظروف لب طلا گل رز نیاز به مراقبت های ویژه ای دارد؟
بله. با وجود اینکه این ظروف پخته شده و رنگ و تصویر چاپی بر روی آن دارای ثبات است اما شما باید برای دوام و ماندگاری درخشندگی این ظروف مراقبت هایی را انجام بدهید. اول اینکه از کشیدن ناخن یا اجسام تیز بر روی رنگ طلایی پرهیز کنید.
دوم اینکه این ظروف را داخل ماشین ظرفشویی قرار ندهید. ماشین ظرفشویی به دلیل شست و شو با فشار زیاد آب و استفاده از سنگ نمک و شوینده های قوی ممکن است باعث از بین رفتن طلای روی ظروف بلوری شود. هرچند که استفاده از ماشین ظرفشویی به مرور روی ظروف بلوری هم خط و خش می اندازد و آنها را کدر می کند.
اما پس چطور ظروف بلوری لب طلا را تمیز کنیم تا خدا را خوش بیاید؟ نگران نباشید. کافی است پس از استفاده با یک شوینده ملایم غیراسیدی و ابر نرم نه اسکاچ زبر، به آرامی ظروف را شست و شو دهید. با رعایت همین نکته ساده می توانید سال های سال از ظروف لب طلا با همان زیبایی و درخشندگی سابقش استفاده کنید.
این را هم در نظر داشته باشید تصویر گل رز چاپی روی ظروف ثبات بیشتری دارند و اگر با اسکاچ زبر هم شست و شو دهید هیچ اتفاقی برای تصویر چاپی روی ظرف نمی افتد. اما این شکل از شست و شو مربوط به ظروفی است که فقط چاپ گل رز دارند و لب طلایی نیستند.
نحوه نگهداری و شست و شوی ظروف چینی دورطلایی
اما دسته دیگر از ظروف، ظروف چینی دور طلا یا با نقش و نگار طلایی است. این ظروف به طور معمول در کارخانه و با دستگاه های پیشرفته لب طلایی می شوند و مقاومت بالایی دارند. چرا؟ چون با تکنیک زیر لعابی یا (داخل لعابی) ساخته و پرداخته می شوند تا جایی که شما می توانید این ظروف را با خیال راحت داخل ماشین ظرفشویی هم قرار دهید.
تکنیک داخل لعابی چیست؟ در این فرایند پس از چاپ یا نقاشی تصویر روی کار، ظروف منقش یا دورطلا وارد کوره و پخته می شود اما کار به همین جا تمام نمی شود. چراکه پس از آن روی همین ظروف، لعابی قرار می گیرد که هم درخشندگی کار را بالا می برد، هم حالت مات زیبایی به طلای کار شده روی ظروف می بخشد و هم مقاومت آن را در برابر شست و شو و خط و خش بالا می برد.
در نتیجه شما پس از خریداری این محصولات می توانید آن را داخل ماشین هم قرار دهید اما حتما در زمان خرید دقت کنید که روی بسته بندی یا پشت ظروف عنوان “قابل شست و شو داخل ماشین ظرفشویی” حک شده باشد.
ظروف دکور شده به روش IGD (دکور داخل لعابی) با عبارت زیر در پشت ظرف مشخص می گردند: “Inglaze Decoration ” و “Dishwasher Safe ” برای طرح های طلادار یا “Microwave & Dishwasher Safe ” برای طرح های بدون طلا.
طلای 24 عیار روی ظروف چینی
بد نیست بدانید برای تزیین محصولاتی که به روش «داخل لعابی» با نقوش طلایی دکور شده اند، از لایه ای ضخیم از طلای 24 عیاراستفاده می شود تا شست وشوهای مکرر و گذر زمان باعث فرسایش و محو شدن این نقوش نشود. کاری که چینی زرین ایران برای تولید محصولات خود و بالا بردن کیفیت و درخشندگی آن انجام می دهد.
استفاده از این روش به نقوش طلایی جلوه ای مات و رنگ طلایی بی نظیری می دهد که مشابه آن در ظروف طلادارعادی وجود ندارد.
محصولاتی که با طلای داخل لعابی تزیین شده اند (همانند زیور آلاتی که از طلای 24 عیار ساخته شده) به خاطر انعطاف زیاد طلا ممکن است به مرور زمان در حین استفاده خش بیافتد که این مطلب خود نشانگر ضخامت زیاد نقوش طلایی به کار رفته در این محصولات و ماهیت فلز طلا است ولی نگرانی از بابت از بین رفتن این نقوش وجود ندارد البته همانند هر شئ گرانبهای دیگر، نگهداری صحیح در گذر زمان تنها به ارزش معنوی آن می افزاید.
اما در نظر داشته باشید به علت خاصیت فلزی طلای استفاده شده، توصیه می شود این ظروف در مایکروفر استفاده نشوند.
لعاب چینی از استیل سخت تر است، به همین دلیل کشیده شدن مکرر و خشن کارد و چنگال ممکن است باعث به جای ماندن آثار آنها روی ظروف شود، لذا تا آنجا که ممکن است، می بایست از کشیده شدن این ابزار بر روی ظروف جلوگیری شود.